NIK negatywnie ocenia zarząd CPK. Raport ujawnia opóźnienia i niegospodarność

Raport wskazuje na opóźnienia, błędy finansowe i ryzyko dla budowy lotniska.

NIK krytycznie o działaniach zarządu CPK w latach 2021–2023

Kontrola przeprowadzona przez NIK wykazała szereg nieprawidłowości w realizacji programu CPK w latach 2021–2023. Negatywnie oceniono zarówno przyjęty harmonogram, jak i sposób finansowania inwestycji. Według raportu program został narażony na poważne opóźnienia oraz znaczny wzrost kosztów.

NIK wskazał również na niegospodarność w wydatkach – od środków Programu Społeczno-Gospodarczego, przez infrastrukturę drogową, aż po działania marketingowe. „Organizacja konferencji podsumowującej działalność spółki w 2023 r. kosztowała aż 500 tysięcy złotych, a część środków wydano nierzetelnie” – podkreślają kontrolerzy.

Nieaktualne prognozy i błędy w planowaniu inwestycji

Według raportu, plany inwestycyjne opracowane przez poprzedni zarząd były oparte na nieaktualnych prognozach ruchu pasażerskiego przygotowanych przez IATA. NIK ocenił, że terminy budowy lotniska były „nierealistyczne i niemożliwe do dotrzymania”.

Maciej Lasek, Pełnomocnik Rządu ds. CPK, przyznał: 

„Naprawienie tego projektu i usunięcie wszystkich nieprawidłowości były kwestiami kluczowymi dla budowy lotniska w sposób odpowiedzialny”

Obecny zarząd od 2024 roku urealnia harmonogram i wprowadza nowe mechanizmy kontroli.

Fast tracking i ryzyko opóźnień inwestycji

Jednym z głównych błędów poprzednich władz spółki było przyjęcie koncepcji tzw. fast trackingu – równoległego prowadzenia działań planistycznych, projektowych i negocjacyjnych. Według NIK doprowadziło to do ogromnego wzrostu ryzyka opóźnień oraz wzrostu kosztów inwestycji.

„Otwarcie lotniska w 2028 roku było nierealne – nasze działania zostały pozytywnie ocenione przez NIK” – mówi dr Filip Czernicki, obecny prezes zarządu CPK.

Raport jednoznacznie wskazuje, że harmonogram z lat 2021–2023 był niemożliwy do utrzymania.

Nieprawidłowości finansowe i niegospodarność

Kontrola ujawniła także szereg nieprawidłowości w finansowaniu inwestycji towarzyszących. Przykładem jest przekazanie w 2022 r. aż 20 mln zł na prace przygotowawcze przy tzw. Czerwonej Drodze, mimo że do końca 2024 r. GDDKiA wykorzystała zaledwie 2 mln zł. NIK podkreślił, że decyzja ta pozbawiła spółkę istotnych wpływów finansowych.

Ponadto, w 2022 roku poprzedni zarząd bez wymaganych planów i akceptacji wydał 3,3 mln zł z Programu Społeczno-Gospodarczego. W ocenie NIK było to działanie nierzetelne i niezgodne z obowiązującymi procedurami.

Raport NIK wskazuje, że przyszłość inwestycji zależy od wzmocnienia mechanizmów nadzoru i kontroli wydatków. Izba zaleciła m.in. renegocjację porozumienia dotyczącego Drogi Czerwonej, skuteczniejszą kontrolę wydatków marketingowych oraz przejrzyste zarządzanie budżetem Programu Społeczno-Gospodarczego.

Obecne władze CPK zapewniają, że wszystkie rekomendacje zostały już wdrożone lub są w trakcie realizacji. Jak podkreślają – nadrzędnym celem jest doprowadzenie do powstania lotniska w sposób „odpowiedzialny, rzetelny i zgodny z realnymi terminami”.

Czytaj więcej: